بازی تقلیدی کودکان؛ انواع بازی کودکانه

یکی دیگر از انواع بازی‌ کودکانه انجام بازی تقلیدی در کودکان است. بازی‌های تقلیدی نیز مانند بازی نمایشی برای تکامل رشد شخصیتی کودک یک ضرورت است. بهترین بازی برای کودک باید علاوه بر شادابی، سرزندگی، شور، هیجان، قدرت و توانمندی در دوران بزرگسالی به ارمغان بیاورد. والدین نقش اثرگذاری در انجام بازی‌های کودکانه دارند.

اگر شما یک کودک افسرده، پرخاشگر، عصبی و بدون اعتمادبه‌نفس تربیت کنید، نتیجه آن تباه شدن آینده و زندگی اوست. از همین رو با مشارکت در بازی کودکانه و فراهم‌کردن شرایط مناسب برای بازی تقلیدی کودکانی با منش بالا تحویل جامعه دهید. گاهی والدین از بازی تقلیدی کودک خود غافل هستند. شاید بپرسید چرا؟ کودکان از طریق بازی کودکانه خود را برای زندگی آماده می‌کند و از طریق انواع بازی کودکانه توانایی رویارویی با چالش‌های زندگی را به دست می‌آورد.

وقتی شما فقط به‌خاطر اینکه کودک هنگام بازی با وسایل خانه بازی نکند، وسایل بازی را بدون هدف انتخاب می کنید. چون کودکان منحصراً مشغول بازی نیستند آنها با بازی آموزش می‌بینند و در ذهن خود آموزش‌ها را ذخیره می‌کنند. بنابراین فراموش نکنید متناسب با نیازهای جسمی، ذهنی و رشدی کودک وسایل بازی تقلیدی را فراهم کنید.

بازی تقلیدی؛ رونمایی از گنج پنهان شده ذهن کودکان

غریزه تقلید یکی از ریشه‌دارترین غرایز در نهاد آدمی است. به یقین همین غریزه است که کودکان با بازی تقلیدی روش‌های زندگی، حرف‌زدن، غذا خوردن، لباس پوشیدن، احترام گذاشتن، معاشرت‌ها و حتی رفتارهای منفی را یاد می‌گیرند. تقلید در واقع تا حدودی در سرشت تمامی انسان‌ها وجود دارد، اما در کودکان یک تا پنج‌ساله به اوج خود می‌رسد و کودکان با انجام بازی تقلیدی آن را به نمایش می‌گذارند.

اولین جایی که کودکان تقلید کردن را شروع و آن را تبدیل به یک بازی کودکانه می‌کنند، خانه است. کودکان شروع به تقلید از پدر و مادر کرده و در قالب یک بازی نقش‌های گوناگونی ایفا می‌کنند. پسران در بازی تقلیدی در پیروی از پدر پیشرو هستند و تمام کارهای پدر را عیناً تقلید می‌کنند. طرز نشستن، صحبت‌کردن با تلفن، تماشای تلویزیون، شغل و بسیاری از رفتارهای دیگر که از پدر تقلید می‌کنند.

دختران نیز از مادر خود بیشتر تقلید می‌کنند. آنها کارهای مادر را تماشا کرده و سپس شروع به بازی کودکانه کرده و ادای مادر را درمی‌آورند. مثل چایی ریختن، غذا پختن، لباس اتو کردن، کفش پوشیدن، خودنمایی کردن، آرایش کردن، تمیزکردن و سایر کارهایی که در خانه در معرض دید آنها هستند.

پسران در کالبد یک بنا، بنایی می‌کنند، مهندس شده و ساخت‌وساز می‌کنند، خلبان شده و مانند یک جنگنده از این‌سو به آن سو پریده و نقش خلبان را به‌خوبی ایفا می‌کنند، پلیس، پزشک، مغازه‌دار از جمله بازی تقلیدی پسران است. برخی از دختران نیز چنین نقش‌هایی را در بازی تقلیدی خود انجام می‌دهند، اما آنها به‌شدت علاقه دارند در نقش یک مادر بچه‌داری کنند، پرستار شوند، به تمیزکردن خانه مشغول باشند و با اسباب‌بازی‌های کودکانه مشغول انجام نقش خود باشند.

بازی تقلیدی در رشد کودکان نقش مهمی دارد. والدین باید شرایط بازی برای کودک را فراهم کنند و با ایجاد موقعیت‌برای رشد خلاقیت کودک، در انجام بازی مشارکت کرده و با آنها همراه شوند. برای مثال شما لپ‌های خود را مانند بادکنک باد کنید، انگشتان خود را باز و بسته کنید، با انگشتان خود بر روی میز زده و صدا تولید کنید، با موهای خود بازی کنید و بخندید. کودکان معمولاً در شروع ماه پانزده یا شانزده زندگی خود از تمام کارهای شما شروع به تقلید می‌کنند.

حال شاید از خود بپرسید مشارکت شما در بازی تقلیدی کودکتان به چه شیوه‌ای باشد؟ شما در این باره می‌توانید با خرید اسباب‌ بازی کودک مثل گوشی تلفن، جارو یا هر چیزی که قوه تخیل او را قوی کند به تقلید کردن او کمک کنید. شما هر کاری که انجام می‌دهید از کودک نیز بخواهید آن را انجام دهد. در کنار اسباب‌بازی از وسایل شخصی خود مثل روسری، کفش، ساعت مچی و از این‌ قبیل موارد استفاده کنید و از او بخواهید از شما تقلید کنند. این بازی کودکانه برای بچه‌های بین یک تا دوساله بسیار سرگرم‌کننده است. زیرا خود را جای بزرگ‌ترها قرار می‌دهند.

دوران بازی تقلیدی کودکان

کودکان در هر مرحله از سن و سال برای کشف بیشتر محیط اطراف خود دست به انجام حرکت و بازی میزنند که شاید برای بزرگترها در ابتدا عجیب به نظر برسد. اما انجام این کارها بخشی از رشد کودکان است. تقلید و بازی تقلیدی در کودکان را می‌توان از لحاظ سنی به سه دوره تقسیم کرد:

مرحله اول: از تولد تا 2 سالگی

این زمان شروع بازی تقلیدی در نوزادان است که مصادف با دوره‌ای است که پیاژه دوره حسی-حرکتی می‌نامد. کودک در این سنین اشتیاق خاصی برای فهمیدن علت اتفاقات اطراف خود دارد. مثلاً وسایل چگونه حرکت می‌کند یا اگر چیزی را پرت کند چه اتفاقی می‌افتد. به همین خاطر کودک در این سن به حرکت و لمس اشیا علاقه زیادی دارد.

مرحله دوم: از 2 تا 7 سالگی

بازی تقلیدی در این دوران بیشتر ذهنی است. در مرحله دوم کودک از نظر روانی خود را سازماندهی و تغییر می‌کند. در مرحله اول کودک با دیدن حرکات اطرافیان خود به‌صورت حسی و حرکتی تقلید می‌کرد. در این دوره کودک خود در ذهنش الگوی تقلید را ساخته و در بازی کودکانه از آنها بهره می‌برد.

مرحله سوم: از 7 سالگی به بعد

در این مرحله سیر رشد عقلی کودک پیشرفت کرده است. او از بازی تقلیدی بسیار عاقلانه‌تر استفاده می‌کند. بازی در این دوره بیشتر معقولانه و هوش خودرا به کار می‌برد. در بازی کودکانه از نوع تقلیدی گاهی شاهد حالت نمایشی در کودکان هستیم. باید به این نکته توجه کنید هرچند نیمی از بازی نمایشی تقلید است اما بین بازی تقلیدی و نمایشی تفاوت‌هایی وجود دارد.

در بازی تقلیدی کودک فقط یک مقلد است، اما در بازی نمایشی کودک علاوه بر تقلید انتظارات خود را  نشان می‌دهد. وجه تشابه هر دو بازی در این است که کودک تلاش دارد با وسایل واقعی بازی کند. از همین رو لازم است در دنیای واقعی اسباب‌بازی برای کودک طراحی شود که از دنیای واقعی الهام گرفته شده باشد.

این شیوه به کودکان اجازه درک دنیای بزرگ‌ترها را داده و آنها را با واقعیت زندگی روبه‌رو می‌کند. طراحی و تولید ماشین آمبولانس، دستگاه پز، کابینت آشپزخانه کودک یا دکه کوچک که نقش مهمی در رشد خلاقیت، تخیل و هوش کودک دارد.

سخن آخر

بازی تقلیدی کودکان یکی از جذاب‌ترین انواع بازی کودکانه است که گنج پنهان شده در ذهن کودک را نمایان می‌کند. بهترین بازی برای کودک باید او را در موفقیت آینده شغلی و درسی کمک کند. اعتمادبه‌نفس کودک را بالا برده و رشد عاطفی، ذهنی و روحی کودک را تأمین کند.