چنانچه در مقالات قبل گفتیم عدم آشنایی و عدم توجه به انواع بازی کودکانه عواقب سوء زیادی برای کودکان دارد. اضطراب، افسردگی، عدم تکامل رشدی و شخصیتی کمترین آسیبی است که کودکان با آن مواجه هستند. بهترین بازی برای کودک که در آن احساسات، نیازها و عواطف کودکان ظهور میکند، انجام بازی نمایشی است.
در دستهبندی انواع بازی کودکانه روانشناسان و متخصصین علوم رفتاری بر انجام سه دسته بازی تأکید دارند که شامل:
- بازی نمایشی
- بازی تقلیدی
- بازی نمادین
انجام بازی نمایشی و سایر بازیها توسط کودکان به طور غیرمستقیم بر تکامل شخصیتی و رشد آنها اثر میگذارد. معمولاً زمانی که کودکان مشغول انجام بازی نمایشی هستند والدین با دیدن این صحنهها نگران میشوند. آنها از این بابت مشوش میشوند که رفتار کودک خود را غیرعادی تلقی میکنند.
برای والدینی که به انواع بازیهای کودکانه چه از نوع نمایشی یا نمادین و تقلیدی آگاهی ندارند، این نوع نگرانیها به ذهنشان بروز میکند. شما والدین عزیز باید بدانید کودکان با انجام بازی نمایشی هوش و خلاقیت خود را پرورش میدهند.
کودکان علاوه بر بازی نمایشی با اشتیاق تمام از کارهای بزرگترها تقلید کرده و علاقه زیادی دارند مانند آنان رفتار کنند؛ بنابراین با دیدن بازیهای نمایشی در کودکان متعجب نباشید و خودتان نیز بازیهای کودکانه مشارکت داشته باشید. در این مقاله سعی داریم درباره بازیهای نمایشی، مزایا، انواع و نقش آن بهعنوان بهترین بازی کودکانه مطالبی را ارائه دهیم.
بازی نمایشی و اشتیاق کودکان برای آن
شروع اولین بازی نمایشی در خانه است. برای مثال دختران به خاله بازی علاقه نشان میدهند و دوست دارند کفشهای شما را بپوشند و پسران دوست دارند مانند پدر با تلفن صحبت کنند. بازی نمایشی به کودک این فرصت را میدهد تا دایره ارتباطات خود را گسترش داده و به اطراف خود دقت بیشتری کند. کودکان در بازیهای نمایشی به ایفای نقش میپردازند و خودشان را به شما و دیگران معرفی میکنند. بازی نمایشی که کودکان در آن نقش بازی میکنند شامل دو نوع بازی است:
- بازی خیالی (فانتزی)
- بازی نمایشی اجتماع مدار
در بازی خیالی کودک مدام نقش خود را عوض کرده و در شکل شخصیتهای مختلف نمایش بازی میکند. برای مثال در حین بازی دزد و پلیس گاهی جای دزد و یا پلیس تغییر نقش میدهد و خود را جای آن شخصیتها قرار میدهد. معمولاً بازیهای خیالی از سن دوسالگی شروع و تا ششسالگی تداوم دارد.
بر خلاف بازی خیالی کودک، در بازی نمایشی اجتماعی به اجرای نقش خود وفادار بوده و دائماً نقش عوض نمیکند. مثلاً کودکی که خود را جای شخصیت کارتونی مورد علاقهاش قرار دهد، مدام همان را تکرار میکند. در بازی نمایشی کودکان قصههای خود را بر اساس قهرمانان و کاراکترهای مورد توجهشان به تصویر میکشند و به ایفای آن میپردازند.
شاید انجام چنین بازیهایی برای دیگران مهم نباشد؛ اما برای کودک سکوی پرتاب به آینده است. رشد خلاقیت، رشد عاطفی، ذهنی و جسمی کودک با این بازیهای کودکانه گرهخورده است. نوعی دیگر از تقسیمبندی بازی نمایش وجود دارد که شناختن آنها برای والدین یک امر ضروری است، زیرا بهترین بازی کودکانه باید با مشارکت خلاقانه و کوشای والدین همراه باشد.
اشکال دیگر بازی نمایشی کودکان
شاید انجام بازی های نمایشی برای کودکان در وهله اول فقط برای سرگرمی به نظر رسد اما انجام بازی مهارت های فراوانی به کودکان یاد میدهد و در رشد هر چه بهتر و بیشتر آنها تاثیر بسزایی دارد. در زیر به بررسی اشکال دیگر بازی نمایشی و تاثیر آن بر رفتار و شخصیت کودک میپردازیم.
- بازیهای مسابقهای:
بازی برای کودک باید با مسابقه و رقابتی همراه شود که در آن پیروزی، باخت، قوانین و نوبتی بودن وجود داشته و در رشد شخصیت اجتماعی کودک اثرگذار باشد. - بازیهای درستکردنی:
آیا شما در خانه مشاهده کردهاید که کودکان چگونه از بالش برای خود قلعه یا از زیر میز برای ماشینهای خود پارکینگ میسازند. در این بازیها کودکان با ابداع کردن و ابتکار آشنا میشوند. با استفاده از آجر، لوگو جاده برای ماشینها، خانه برای عروسکها میسازند. این بازیها قوه ادراک کودکان را بالاتر میبرد. - اجرای بازی:
در بازی نمایشی کودکان خود را جای پزشک، پلیس و هر نقش دیگری که به آن علاقه دارند میگذارند و شروع به بازی میکنند.
بچهها در بازی نمایشی از تمام محدودیتها عبور میکند و محیط موردعلاقه خود را میسازند. در این نوع بازی برای آنها هیچ مرزی وجود ندارد. آنها سعی میکنند تا نگاه جدیدی به شما و همسالان خود داشته باشند. زمانی که کودکان بهتنهایی مشغول بازی هستند قوه تخیل خود را پرورش میدهند. از طرفی دیگر نیز در بازی گروهی استعدادها و توانمندیهای خود را در معرض دید میگذارند.
مزایای بازیهای نمایشی برای کودکان
اهمیت و تاثیر بازی کودکانه برای کودک یک آموزش است. کودکان از طریق بازیکردن با دنیای اطراف خود ارتباط برقرار کرده و چیزهایی را تجربه و یاد میگیرند.
رشد خلاقیت و خیالپردازی
اولین چیزی که کودکان در بازی نمایشی آن را پرورش میدهند خیال و افکار است. کودکانی که زندگی را بهصورت نمایش نشان میدهند افرادی خوشفکر و خلاق میشوند. شما میتوانید با خرید کتابهای نمایشی و شرکت در بازیهای کودکانه ادراک و قوه خیال کودکان را تقویت کنید.
آموزش کنترل کردن خود
احساسیترین موجودات در دنیا کودکان هستند که بلافاصله آن را نشان میدهند. زمانی که کودکان در بازیهای نمایشی قرار میگیرند در نقش خود بسیار غرق شده و آن را بهطورجدی دنبال میکنند. این توانایی به آنها کمک میکند تا در بزرگسالی رفتارهای خود را سازماندهی کرده و کنترل بیشتری بر کارهای خود داشته باشند.
تقویت زبان
مهمترین امتیاز بازی نمایشی قوی کردن زبان است. کودکان از طریق بازیکردن شروع به ارتباط با دیگران کرده و نتیجه آن صحبت، بیشتر شدن و افزایش دایره لغات و کلمات بیشتر برای آنها است. برای همین است که روانشناسان توصیه میکنند والدین به کودکان خود وقت گذاشته و با آنها بازی کنند.
حل اختلاف
کودکان در هنگام بازی ناخواسته با یکدیگر دعوا میکنند. نکته مثبت این عدم سازش و اختلاف سلیقه در بازی به آنان کمک میکند تا نگرش افراد دیگر را بپذیرند. این امر در دوران دبستان اهمیت بیشتری دارد و باعث میشود در اجتماع افراد انعطاف پذیری باشند.
بازی نمایشی برای کودکان خردسال بهویژه دبستانی این امکان را فراهم میکند که باتجربههای سخت روبهرو شوند. برای مثال کودکان در بازی نقشهایی را انجام میدهند که بسیار ترسناک بوده و سپس خود را جای یک ابرقهرمان قرار داده تا آن تجربه ترسناک را در ذهن خود حل کنند. ابرقهرمان او را قدرتمند کرده و با بازی آماده رویارویی باتجربههای بزرگتر میشوند.
سخن پایانی
بازیهای نمایشی کودکان یکی از انواع بازیهای کودکانه است که علاوه بر سرگرمی و بازی آنها را برای انجام نقشهای مهمتر آماده میکند. طبق نظر روانشناسان بهترین بازی برای کودک، بازیهای نمایشی است. این نوع بازی باعث رشد خلاقیت، رشد ذهنی و عاطفی کودک میشود.
یک نظر در “انواع بازی کودکانه؛ بازی نمایشی کودکان”