یکی از متداولترین اختلالات گفتاری که ممکن است کودکان درگیر آن شوند، مربوط به لکنت زبان است که مشاهده این مورد در کودکان برای والدین بسیار نگران کننده است. خوشبختانه راههای مختلفی برای درمان آن وجود دارد و اگر به موقع اقدام شود، لکنت زبان در همان کودکی بهبود یافته و در بزرگسالی برای فرد مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اگر کودک شما نیز دچار این اختلال است یا در خانواده خود سابقه این بیماری را دارید و یا اصلا نمیدانید این اختلال در گفتار چگونه تشخیص داده می شود و چه علائمی دارد، تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
همه چیز درمورد لکنت زبان و علائم آن
احتمالاً شما نیز در اطرافیان خود دیده و یا شنیدهاید که بعضی کودکان به هنگام بیان برخی کلمات با مشکل مواجه میشوند.این اختلال گفتاری در جامعه، به نام لکنت زبان شناخته میشود. در واقع لکنت زبان زمانی اتفاق میافتد که کودک به هنگام گفتن برخی کلمات روی واژهای گیر کرده و با تشدید و تحکم آن را بهطور پیاپی تکرار میکند و یا هنگام ادای کلمات مکث کرده و بریده بریده سخن میگوید.
این مورد معمولاً در کودکان سنین بین ۳ تا ۷ سال دیده میشود. ولی اگر به موقع درمان نشود، ممکن است در بزرگسالی نیز ادامه یابد که در این صورت فرد در زندگی اجتماعی خود با سختیهای بسیاری مواجه خواهد بود. کودکانی که دچار لکنت زبان هستند معمولاً به هنگام سخن گفتن، از حرکات دست و بدن بیشتر استفاده میکنند تا منظور خود را زودتر به طرف مقابل بفهمانند. البته این رفتار فقط مختص به افرادی که لکنت زبان دارند؛ نیست و برخی از روی عادت این کار را انجام میدهند.
کودکان دارای لکنت زبان، معمولاً حساستر از سایر افراد هستند و علاقهای به سخن گفتن و حضور در اجتماع ندارند. زیرا ممکن است، توسط عدهای مورد تمسخر قرار گیرند و یا نگاههای عجیب مردم باعث مغذب شدن آنها شود. که در این صورت استرس بیشتری را تجربه کرده و شدت لکنت زبان آنها نیز افزایش مییابد. پس اگر قصد کمک به این افراد را دارید، لطفا به هنگام برخورد با اینگونه افراد، عادی رفتار کنید.
دلایل لکنت زبان
متخصصان و دانشمندان هنوز بهطور قطعی دلیلی برای لکنت زبان و اختلالات گفتاری نیافتهاند. اما احتمال میدهند که این اختلال به عوامل مختلفی بستگی دارد. این مشکل در پسران ۴ برابر بیشتر از دختران دیده میشود که در ادامه مقاله به بیان چند مورد از این عوامل میپردازیم.
عوامل ژنتیکی: یکی از عواملی که میتواند در لکنت زبان کودکان دخیل باشد؛ مربوط به ژنتیک و عوامل موروثی است. زیرا تحقیقاتی که در این باره انجام گرفته نشان از این دارد که بسیاری از افراد دارای لکنت زبان، در خانواده پدری یا مادری خود سابقه لکنت زبان را داشتهاند. در کنار ژنتیک سایر عوامل بیرونی و محیطی نیز در بروز این اختلال نقش دارند.
عوامل عصبی: یکی دیگر از عوامل ایجاد لکنت زبان، مربوط به مشکلات عصبی است. با توجه به تحقیقات انجام شده توسط متخصصین بر روی افراد عادی و افراد دارای این مشکل، دریافتهاند که عملکرد مغز آنها در پردازش و انتقال پیام به مغز، متفاوت از هم کار میکنند. تشنج در دوران کودکی و سایر آسیبهای مغزی احتمال بروز لکنت زبان را افزایش میدهند.
به جز موارد ذکر شده در قسمت بالا عوامل دیگری نیز در ایجاد این اختلال دخیل هستند که از جمله آنها میتوان به استرس و فشارهای روحی و روانی اشاره کرد.
درمان لکنت زبان
لکنت زبان بچهها معمولاً با پشت سر گذاشتن دوران کودکی رفع میشود. ولی گاهی اوقات این مشکل ادامه پیدا میکند و اگر به موقع درمان نشود، فرد در بزرگسالی با مشکلات جدیتری مواجه خواهد شد. روشهای درمانی مختلفی برای لکنت زبان وجود دارد که یکی از این روشها، کمک گرفتن از یک متخصص گفتار درمانی است.
درمانگر در ابتدا به دنبال یافتن دلیل این مشکل است و به بررسی عوامل تشدید آن میپردازد. سپس با روشهای خاصی شروع به درمان کودک میکند. درمان این مشکل توسط افراد متخصص در این زمینه، باعث افزایش عزت نفس کودک شما میشود و حس ارزشمندی پیدا میکند. در طول این درمان والدین نیز وظایفی دارند که به چند مورد از آنها اشاره می کنیم.
هنگامی که فرزندتان حرف میزند به صحبتهای او توجه کنید و به هیچ عنوان از خود بی حوصلگی نشان ندهید. همچنین از گفتن واژههای “زودتر بگو کار دارم ” یا “واضح تر حرف بزن” اکیداً خودداری کنید. توجه داشته باشید در چنین شرایطی فرزندتان به شفقت و مهربانی شما نیاز دارد. در طول این دوران به خاطر لکنت زبان او، از خود عصبانیت نشان ندهید و محیطی آرام و به دور از استرس برای او فراهم کنید.
سخن پایانی
همانطور که در مقاله اشاره شد یکی از رایجترین اختلالات گفتاری، مربوط به لکنت زبان است که معمولا در دوران کودکی و در سنین بین 3 تا 7 سال دیده میشود. این مشکل اکثرا در همان دوران کودکی رفع میشود ولی درصورت ادامه دار بودن این شرایط، نیاز به درمان و کمک گرفتن از متخصصین گفتار درمانی است.
علت لکنت زبان در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آن میتوان به عوامل ژنتیکی، عصبی و محیطی اشاره کرد. در طول درمان این مشکل، نقش والدین بسیار مهم است و با صبر و حوصله فراوان باید در کنار فرزند خود باشند.