بسیاری از مادران جوان که برای اولین بار صاحب فرزند میشوند و تجربه فرزندداری ندارند، همیشه برای آنها سوالاتی پیش می‌آید از جمله این که چه زمانی باید به کودک غذای جامد بدهند؟ یا کی به کودک شیر بدهند؟ و یا هر سوالی درمورد مشکلات تغذیه نوزادان دارند. ما در این مقاله درمورد زمان مناسب برای شروع غذای جامد کودکان صحبت میکنیم.
نوزادان در بدو تولد انرژی کمی دارند و این انرژی کم را برای رشد و تکامل مصرف میکنند. بسیاری از کودکان درسن 6 ماهگی آمادگی لازم برای خوردن غذای جامد را دارند، درحالی که کودکانی هم هستند که در 7 یا 8 ماهگی آمادگی لازم برای خوردن غذای جامد را ندارد. یک اصل برای شروع غذای جامد برای کودکان وجود دارد، هر زمانی که کودک خود بدونه حمایت والدین بنشیند و سر خود را نگهدارد و بتواند اشیا را در دست بگیرد، این زمان مناسبی برای شروع غذای جامد برای کودک میباشد و ممکن است کودک دندان هم دربیاورد یا درآورده باشد.
بسیاراز والدین اطلاعات کافی و درستی درمورد نوع و چگونگی غذای جامدی که میخواهند برای شروع به کودک بدهند ندارند، باید والدین در انتخاب غذا برای کودک دقت کنند. زیرا برخی از مواد غذایی و میوه و مغزیجات در برخی از کودکان باعث حساسیت و آلرژی میشود. برای کسب اطلاعات درست درمورد تغذیه کودک حتما با پزشک و مراقب کودکتان در بهداشت مشورت کنید.
آلرژی در کودکان باعلائمی خود را نشان میدهد که والدین درمورد این علائم باید اطلاعات خود را افزایش دهند. بطور مثال اگر کودکتان بعد از خوردن غذا یا میوه یا هر خوراکی علائم مانند: خس خس سینه، کهیر، استفراغ و اسهال داشته باشد باید دیگر به کودک آن خوراکی را ندهید و فورا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
کودکان از چه زمانی میتوانند غذاهای جامد بخورند؟
همانطور که گفتیم کودک در شش ماهگی میتواند خوردن غذای جامد را شروع کند، ولی این یک اصل نیست که حتما باید کودک 6 ماهه شود تا بتواند تغذیه ای به غیر از شیر داشته باشد. اگر کودکی قبل یا حتی بعد از 6 ماهگی این توانایی ها که بیان میکنیم را داشته باشد، میتواند تغذیه دیگری در کنار شیر را هم داشته باشد.
اگر کودک توانایی مانند: سر خود را میتواند بدون کمک والدین نگه دارد، درحال دندان درآوردن باشد، بدون کمک میتواند بنشیند و اشیا را در دست بگیرد، در این موقع بدن و معده کودک آمادگی لازم برای پذیرش و هضم غذا را دارد.
برخی از والدین غذای جامد را قبل از شش ماهگی شروع میکنند، که این خوب نیست. زیرا کودک قبل از شش ماهگی قورت دادن را بلد نیست و در بلع و هضم غذا دچار مشکل میشود و با خوردن غذای جامد خفه میشود و گاهی اوقات منجر به مشکلات و ناراحتی های گوارشی میشود. کودکان در سن 9 و 8 ماهگی میتوانند غذاهای انگشتی که به آن غذای له شده هم میگویند را بخورند.
کودک در ابتدا که می خواهد غذا بخورد فقط غذا را به صورت آدامس مانند میخورند، ولی زمانی که دندان درمیاورند، میتواند به کمک دندان غذا را خوب بجوند و گاز گرفتن مواد غذایی را یاد میگیرد. کودکان وقتی خوردن غذایی جامد را شروع میکنند دیگر کمتر شیر میخوردند و میتوانند در روز سه تا چهار وعده غذا بخورند.
تا قبل از یک سالگی از دادن غذاهایی آلرژی زا مانند: هات داگ، محصولات سویا، ماهی، تخم مرغ، بادام زمینی و شیر گاو خود داری کنید. والدین میتوانند تخم مرغ آبپز به کودک 8 ماهه بدهند ولی به این شرط که تخم مرغ کاملا پخته باشد و خام نباشد. کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند میتوانند زود تر از کودکانی که با شیر خشک تغذیه شده اند غذای جامد بخورند.
نکات طلایی برای تشخیص آمادگی کودک برای خوردن غذای جامد
علائم و نشانه هایی در کودک وجود دارد که والدین میتوانند بفهمند که کودکشان آمادگی خوردن غذایی جامد را دارد یا نه.
علائم و نشانه ها آمادگی برای غذای جامد به این شرح است:
- کودک توانایی در نشستن:
همانطور که ذکر شد کودک باید توانایی نشستن با تکیه به تکیه گاه را داشته باشد و بتواند سر خود را نگه دارد و در هنگام نشستن به جلو و عقب خم نشود. - رفلکس رانش زبان:
کودک در سن 6 ماهگی معمولا رفلاکس زبان یا همان بیرون انداختن غذا از دهانرا یاد میگیرد و این به این معنا است که کودک آمادگی خوردن غذایی جامد را دارد. - علاقه به غذا:
کودک باید برای خوردن علاقه داشته باشد و غذایی که برای شما است را از دست شما بگیرد و هرچی که برمی‌دارد را در دهان بگذارد. قادر به جویدن و حرکت دادن غذا در اطراف دهان خود باشد. باید قبل از شروع غذای جامد بتواند غذا را بجود و حتی اگر دندان در نیاورده است باید بتواند با لثه خود غذا را له کند. - توانایی قورت دادن غذا:
کودک باید قبل از شروع غذای جامد توانایی بلعیدن غذا را داشته باشد. والدین با دیدن این که کودک با زبان غذا را به پشت دهان و پایین گلو هدایت میکند، میتوانند مطمئن شوند که کودک توانایی بلعیدن را دارد. - توانایی نشستن روی صندلی بلند:
کودک قبل از شروع غذا باید توانایی نشستن در صندلی را داشته باشد و به راحتی بتواند غذا بخورد و از صندلی بلند نیفتد.
نکته مهم و قابل توجه اینکه والدین باید توجه داشته باشند برای شروع تغذیه با مواد غذایی جامد برای کودک باید در ابتدا از مواد غذایی با هضم راحت مانند برنج، بلغور، جوی دوسر استفاده کنند تا گوارش و معده ای کودک دچار مشکل نشود.
زمانی که کودک 8 یا 9 ماهه است میتوانید از غلات بصورت له شده استفاده کنید و حتی میتوانید با شیرخشک یا شیر مادر مخلوط کنید و به کودک بخورانید. پوره گوشت غنی از پروتئین و آهن است و برای رشد و تکامل کودکان لازم و ضروری هست پس حتما در غذای کودک از پوره گوشت استفاده کنید.
کودکان با تغذیه؛ رشد و تکامل میابند و با مصرف غذا انرژی لازم برای تحرک و بزرگ شدن را به دست می‌آورند. کودک در سن 6 ماهگی میتواند از غذاهای جامد به همراه شیر هم تغذیه داشته باشد، به شرط این که بتواند با تکیه به تکیه گاه بنشیند و توانایی نگه داشتن سر را داشته باشد و مهارت بلعیدن و له کردن غذا با کمک لثه و یا دندان را بلد باشد و بتواند اشیا را با دست بگیرد و در دهان بگذارد.
کودکانی که با شیر مادر تغذیه میشوند میتوانند زود تر از کودکانی که با شیر خشک تغذیه شده اند از غذای، میوه، مغزیجات و دیگر خوراکی ها استفاده کنند و مادر در هنگام غذا دادن به کودک مراقب باشند که از مواد غذایی حساسیت‌زا استفاده نکنند. برخی از مواد غذایی نباید زود تر از یکسالگی به کودک داده شود و از سن کمتر از 6 ماهگی غذای جامد را شروع نکنند تا بدن کودک آمادگی پذیرش غذایی جامد را داشته باشد.
پرسش و پاسخ
چه مواد غذایی به کودک زیر یک سال نباید داده شود؟
تا قبل از یک سالگی از دادن غذاهای آلرژی زا مانند: هات داگ، محصولات سویا، ماهی، تخم مرغ، بادام زمینی و شیر گاو خودداری کنید.
بهترین زمان برای شروع غذای جامد کدام سن است ؟
شش ماهگی بهترین زمان برای شروع غذای جامد است.
تشخیص زمان مناسب برای مصرف غذای جامد نوزاد، مرحله حساس و استرس زایی هستش. شاید باکمی بی ملاحظگی، باعث خطرات جبران ناشدنی بشه. قدیما که مادرا چنین اطلاعاتی رو نداشتن مشکلات زیادی برای بچه پیش میومد. که دیگه نگم براتون….