یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که فرزندانتان باید آن را آموزش ببینند، مهارت استقلال در کودکان و نوجوانان است که برای زندگی اجتماعی هر کودک و نوجوانی لازم و ضروری است. برای این که کودک یا نوجوان بتواند مستقل شدن را یاد بگیرد، باید والدین به سن و رفتار کودک توجه داشته باشند تا بر اساس شرایطی که کودک دارد به آموزش مهارت مستقل شدن بپردازند. برخی از کودکان و نوجوانان بیش از حد به والدین خود وابسته هستند. برای انجام هر کاری به‌خصوص کارهای شخصی دوست دارند والدین آنها را همراهی کنند. یا خود والدین فعالیت و کارهای مربوط به کودک را انجام دهند که این موضوع برای والدین نگران‌کننده است.
کودکان با چنین ویژگی هایی، قادر به مستقل شدن نیستند و در زندگی آینده توانایی روبه‌رو شدن با مشکلات را نخواهند داشت. کودکان و نوجوانانی که در سن پایین استقلال را یاد نگرفته‌اند، در بزرگسالی این امر بسیار سخت و غیرممکن خواهد بود و این موضوع باعث ناراحتی و سردرگمی خود و والدین می‌شود. کودک از سن دوسالگی می‌تواند مستقل شدن را تمرین کند.
کودک در سن دوسالگی که از شیر گرفته می‌شود رفتارهایی مانند بدون کمک غذا خوردن، لباس پوشیدن و… از خود بروز می‌دهد که این‌ها خود نشانه استقلال یافتن است. برخی از این کارها والدین را عصبانی و ناراحت می‌کند. در این صورت والدین اجازه مستقل شدن را به کودک نمی‌دهند که این کار اشتباهی است و در آینده باعث پشیمانی می‌شود. ما در این مقاله می‌خواهیم در مورد استقلال در کودکان صحبت کنیم. ما را تا آخر این مقاله همراهی کنید.
نحوه تقویت مستقل شدن در کودک و نوجوان
برای این که کودکی مستقل تربیت کنید، روش‌های زیادی وجود دارد که می‌تواند والدین را در این راه کمک کند. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره خواهیم کرد.
کودک را بیش از اندازه حمایت نکنید
برخی از والدین راهنمایی کردن را با حمایت کردن اشتباه می‌گیرند. زمانی که به کودک فعالیت و یا کاری که به او واگذار شده است را دیر یا اشتباه انجام می‌دهد، والدین در کار او دخالت می‌کنند. اجازه دهید کودک کارهای شخصی خود را انجام دهد و اگر از شما کمک خواست به او کمک کنید. در غیر این صورت بگذارید مستقل فعالیت داشته باشد.
به کودکتان مسئولیت‌هایی بدهید که به انجام آنها علاقه دارد
برای این که استقلال در کودکان را تقویت کنید، نیاز نیست در انجام این کار با سختی روبه‌رو شوید. شما می‌توانید با دادن یک مسئولیت ساده به کودک، آموزش این مهارت را شروع کنید. مثلاً اگر می‌خواهید به یک گردش خانوادگی بروید به کودک بگویید که می‌تواند وسایل موردنیاز خود را در یک کیف بگذارد.
به کودکتان حق انتخاب دهید
در برخی مواقع از کودک در مورد انتخاب غذا برای شام یا نهار، انتخاب لباس، انتخاب اسباب‌بازی و… کمک بخواهید و حق انتخاب را به او بدهید. برخی از کودکان از بین انجام تکالیف و بازی، بازی را انتخاب می‌کنند. بازی کودک برای رشد و تقویت توانایی های او لازم است. بهترین کار در چنین مواقعی این است که شما نباید کودک را تحت فشار بگذارید که باید تکالیف را انجام دهد و بعد بازی کند. در عوض از کودک قول بگیرید که بعد از بازی باید تکالیفش را انجام دهد.
با کودک همدلی و همراهی کنید
کودک در ابتدای راه آموزش مهارت مستقل شدن است و ممکن است حتی از پس کارهای ساده هم برنیاید. در این مواقع به‌جای سرزنش و تحقیر با کودک همدلی کنید و زمانی که از شما کمک خواست فقط او را راهنمایی کنید.
شکست را بزرگ نکنید
کودک در انجام کارها اشتباهاتی را خواهد کرد و علا‌رغم هشدارها و راهنمایی های شما، کودک اشتباه خود را تکرار خواهد کرد. در این مواقع شکست را به کودک ارتباط ندهید و از توانایی‌ها و روش‌های انجام درست کار صحبت کنید. این روش می‌تواند اعتمادبه‌نفس و عزت نفس کودک را تقویت کند.
تجربه شکست، قدمی مهم در استقلال کودکان
از تشویق غافل نشوید
زمانی که کودک مسئولیت‌های خود را از جمله انجام تکالیف به‌درستی، تمیز کردن اتاق و… را انجام داده است او را تشویق کنید و به کودک بگویید که از این موضوع چقدر خوشحال هستید. جملات مثبت و تشویق کردن در تربیت کودکان بسیار مهم و پراهمیت است.
روتین مناسب برای کودک طراحی کنید
کودک به‌خودی‌خود نمی‌داند که برخی از کارها و فعالیت‌ها در زمان خاصی باید انجام شود. پس برای آموزش این موضوع یک روتین طراحی کنید و کودک را با این روتین آشنا کنید. در مورد زمان و روز مختص انجام برخی از کارها به کودک اطلاعاتی بدهید تا او هم آگاه شود.
نکته مهم درمورد استقلال کودکان
یکی از مشکلات مهم که باعث می‌شود کودک از مستقل شدن هراس داشته باشد، اضطراب جدایی است. کودکانی که وابستگی بیش از حد به والدین ازجمله مادر دارند با این مشکل روبه‌رو می‌شوند و این مشکل از سن پایین کودک شکل می‌گیرد. کودک به دلیل عدم اعتمادبه‌نفس و ندادن مسئولیت در کودکی به او باعث می‌شود که خود را دست‌کم بگیرد و در نبود والدین احساس ترس کند. اعتمادبه‌نفس پایین از سن کودکی در کودک ایجاد می‌شود و با تربیت غلط والدین اضطراب اجتماعی جای اعتمادبه‌نفس اجتماعی را خواهد گرفت.
سخن آخر
استقلال یافتن کودکان یکی از مهم‌ترین مسائل تربیتی است که باید کودک آموزش ببیند. برای آموزش نیاز به دفتر و قلم نیست و والدین با دادن برخی از مسئولیت‌های ساده و تشویق کردن و دخالت نکردن در کار کودک می‌توانند این مهارت را به کودک آموزش دهند. مهارت مستقل شدن در بزرگسالی او بسیار مهم است اگر کودک مستقل شدن را یاد نگیرد همیشه به والدین و دیگران وابسته خواهد شد و حتی از پس‌کارهای ساده هم برنخواهد آمد. والدین با تربیت درست می‌توانند کودکان را در این راه کمک کنند. بنابراین آشنایی والدین با روش های استقلال در کودکان می‌تواند بزرگ ترین سرمایه گذاری در زندگی آینده فرزندانشان باشد.
