تعدادی از نوزادان معمولاً با مشکل مادرزادی صافی کف پا به دنیا می‌آیند. بر اساس آمار ۵۴ درصد از کودکان در سن ۳ سالگی کف پای صاف داشتند. این در حالی است که این درصد در سن شش‌سالگی 24 درصد و در بزرگسالان 20 درصد است. برای درمان صافی کف پا در کودکان استفاده از کفی طبی پای صاف و کفش مخصوص کف پای صاف توصیه می‌شود.
دلیل صافی کف پا در کودکان انعطاف‌پذیر بودن استخوان‌ها و مفاصل است. هرچند که این مسئله در بین کودکان شایع است اما در اغلب موارد تا سن شش‌سالگی برطرف می‌شود. چنانچه بعد از این سن صافی کف پا همچنان وجود داشت، باید از روش‌های مختلفی چون استفاده از کفی طبی پای صاف، کفش مخصوص کف پای صاف، جراحی و فیزیوتراپی استفاده کرد.
برای درمان این عارضه بهتر است با انواع کف صاف پا و علل آن آشنا شوید. زیرا این کار به والدین کمک می‌کند تا بهترین درمان برای صافی کف پا در کودکان را شناسایی کنند. پزشکان و متخصصین سه حالت برای این عارضه تشخیص می‌دهند:
- کف پای صاف انعطاف‌پذیر: در این حالت اغلب موارد بیشتر کودکان کف پای صاف به‌شدت انعطاف‌پذیر دارند. در این وضعیت دردی عارض نشده و موجب از کارافتادگی در کودکان نمی‌شود. این حالت نیاز به درمان ندارد.
- صافی انعطاف‌پذیر و تاندون کوتاه: خیلی کم این حالت در کودکان اتفاق می‌افتد و هر دو پا را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در این وضعیت درد و از کار افتادگی وجود دارد.
- صافی خشک: این وضعیت به‌ندرت در کودکان شایع است. کودکانی که با مشکلات استخوانی به دنیا می‌آیند به آن مبتلا می‌شوند. از هر چهار کودک یک نفر به این نوع صافی مبتلا هستند و دچار از کار افتادگی و درد می‌شوند.
عوامل مختلف کف پای صاف در کودکان
علل شایع کف پای صاف در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- عامل ژنتیک: کف پای صاف از والدین به کودکان اغلب به ارث می‌رسد.
- انحنای کم: به این معنی که انحنای کف پا هنگام نشستن قابل رویت بوده اما هنگام راه‌رفتن و ایستادن محو می‌شود.
- آسیب پا یا مچ پا
- آرتروز یا آرتریت روماتوئید
- اختلال در عملکرد یا پارگی تاندون
- بیماری سیستم عصبی یا بیماری‌های عضلانی مثل فلج مغزی
کودکانی که دچار صافی کف پا هستند در طول زندگی با مشکلاتی مانند درد مفاصل، ضعف و خستگی در عضلات پا، نحوه راه رفتن غلط و راه رفتن بر روی نوک پا مواجه می‌شوند. اقدام به موقع برای استفاده از راهکارهایی برای کاهش و یا جلوگیری از درد این مشکل بسیار مهم است و والدین باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند.
راهکارهای درمانی برای کف پای صاف در کودکان
در کودکان زیر هفت سال دردسرساز است. کودکی که هنوز به سن سه‌سالگی نرسیده است غضروف‌های پاهایش هنوز نرم بوده و در گذر زمان تبدیل به استخوان می‌شود. درصورتی‌که رشد استخوان کودک به خوبی روند خود را طی نکند مشکل کفی پای صاف به وجود می آید.
برای درمان این مشکل راهکارهای مختلفی وجود دارد که به میزان و شدت این عارضه بستگی دارد. در بیشتر مواقع صافی کف پا در کودکان سه تا شش‌سالگی رفع می می‌شود. چنانچه این مشکل حل نشد از روش‌های درمانی استفاده می‌شود.
از روش‌های فیزیوتراپی که منجر به حرکات اصلاحی می‌شود می‌توان برای درمان استفاده کرد که شامل کشش عضلات پشت ساق پا، تقویت عضلات بین استخوانی کف پا، تقویت عضلات جلوی ساق پا و بهبود انعطاف‌پذیری مفاصل کف پا است.
در درمان کف پای صاف در کودکان تا سن ۳ سالگی نیاز به هیچ درمانی ندارد. استفاده از کفش‌های طبی و کفی‌های مختلف توصیه نمی‌شود مگر این‌که به طور ارثی در خانواده وجود کف پای صاف وجود داشته باشد و تا سن بلوغ خودبه‌خود اصلاح نشده است. بعد از سه‌سالگی درصورتی‌که علائم مبنی بر کفی صاف وجود داشته باشد باید درمان شوند. از جمله راه‌حل‌های درمانی غیر جراحی به موارد ذیل اشاره کرد:
- کاهش تحرک برای کم‌کردن درد
- استفاده از کفی‌های طبی مناسب
- درمان فیزیکی شامل تمرینات کششی برای تاندون آشیل
- داروهای تسکین درد
- استفاده از کفش‌های طبی ویژه برای کف پای صاف
در برخی مواقع با راهکارهای غیر جراحی صاف پا درمان نمی‌شود و به‌مرورزمان این عارضه منجر به اختلال در عملکرد مچ پا، زانو و درد کمر می‌شود. این فرایند باعث شده متخصص ارتوپد جراحی را پیشنهاد دهد و از طریق جراحی درمان صورت پذیرد.
مزیت‌های کفی طبی و کفش برای پای صاف کودکان
در صورت استفاده از کفی طبی پای صاف برای کودکان پای آنها در موقعیت عادی و ثابت نگه داشته می‌شود. علاوه بر حالت سکون در پا، تاندون‌های پا و قوس پا در شرایط بهتر قرار می‌گیرد. فشار روی پاهای کودکان با کفی پا به طور مساوی تقسیم شده و از درد زیاد جلوگیری می‌شود. کودکانی که کف پای صاف دارند از مشکلاتی مثل درد مفاصل یا انحراف انگشت شست پا رنج می‌برند. استفاده از کفی مناسب آنها را از مشکلات بسیاری رها می‌کند.
پوشیدن کفش طبی برای کودکانی با صافی کف پا دارای مزیت‌هایی است. کفش طبی می‌تواند وضعیت استخوان‌ها را در مچ و کف پاهایتان اصلاح کند. آن همچنین باعث تقویت ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها می‌شود. با پوشیدن کفش طبی کودکان بهتر قدم برمی‌دارند و تعادلشان حین راه‌رفتن حفظ می‌شود.
نتیجه‌گیری:
صافی کف پا یکی از عارضه‌های شایع بین کودکان بوده که به دلایل مختلف به وجود می‌آید. کودکانی که به کف پای صاف مبتلا هستند معمولاً بین سه تا شش‌سالگی این مشکل حل می‌شود. چنانچه کف پای صاف در کودکان بهبود پیدا نکند یکی از بهترین روش‌های درمانی استفاده از کفی طبی مناسب و کفش‌های طبی مخصوص این عارضه است.
