یکی دیگر از مهارتهای که باید به کودک آموزش داده شود مسئولیتپذیری کودک است. این مهارت جزوی مهارتهایی است که در کودکی و بزرگسالی اهمیت زیادی دارد و والدین باید در سنین پایین این مهارت را به کودک آموزش دهند تا در بزرگسالی فردی مسئولیتپذیر برای خانواده و جامعه تحویل داده باشند. حتماً در جامعه با افراد بیمسئولیتی مواجه شدهاید که حتی در مقابل خانواده خود احساس مسئولیت ندارد و در مقابل آنها افرادی هم وجود دارد که نهتنها در مقابل خانواده خود بلکه در مقابل افراد جامعه احساس مسئولیت میکنند رفتار هر دوی این افراد ریشه در کودکی آنها دارد.
کودکان برای اینکه مسئولیتپذیر تربیت شوند باید از همان کودکی به آنها وظایفی کوچکی داده شود و با انجام این مسئولیت مورد تشویق و تحسین قرار بگیرند تا در انجاموظیفه بعدی بهتر عمل کنند و به یک فرد مسئولیتپذیر در آینده تبدیل شوند.
از چه سنی به کودک مسئولیتپذیری را آموزش دهیم
کودکان در سن بین 3 تا 5 سال کارها و فعالیتهای که افراد دیگر بهخصوص والدین انجام میدهند را تقلید میکنند و دوست دارند در انجام کار والدین را همراهی کنند. در این سن به کودک آموزش دهید که کار را از کجا شروع کند. در سن بین 6 تا 12 سال کودک دوست دارد کارهای شخصی خود را مستقل انجام دهد و از همراهی و کمک شما اجتناب میکند در این مواقع سعی کنید دلیل خود را برای کمک به کودک توضیح دهید و نظرات خود را به کودک تحمیل نکنید.
برای مسئولیتپذیر شدن کودک چه کنیم
والدین با رفتار و آموزشهای مناسب میتوانند مهارت مسئولیتپذیری را در کودک بپرورانند که ما در این مقاله به والدین در این راه کمک خواهیم کرد پس ما در ادامه مقاله همراه باشید.
مسئولیتپذیر شدن کودک با تکرار
با تکرار خواسته از فرزندتان میتوانید رفتار درست را به او بگویید و با تکرار کردن کودک به انجام رفتار درست عادت خواهد کرد. برخی از والدین توصیه خود را به کودک میکنند و کودک توصیه را میشنود؛ ولی به نکات ریز توجه ندارد با تکرار توصیه این مشکل حل میشود.
اولویتبندی کارها را به کودک آموزش دهید
یکی از مهمترین مهارتی که باید کودک آموزش ببیند درک اولویت کارها است کودک نمیداند که چه فعالیت و کاری بر دیگر کارها اولویت دارد این وظیفه والدین است که به کودک آموزش دهند؛ مثلاً قبل از این که کودکتان بعد از بازی بخواهد تلویزیون تماشا کند و یا غذا بخورد به او بگویید که اول باید اتاقش را مرتب کند تا با اولویتبندی کارها آشنا شود.
کودک را مستقل کنید
استقلال یافتن کودک در مسئولیتپذیری کودک خیلی مؤثر است. به کودک بکن نکن، نکنید بگذارید کار یا فعالیتی چه اشتباه و چه درست را خودش بهتنهایی انجام دهد. کودک با تمرین و انجام فعالیت راه درست را خواهد یافت و اگر تمایل داشت برای گرفتن راهنمایی به پدر و مادر مراجعه خواهد کرد پس در مورد این موضوع صبر و حوصله داشته باشید.
کودک را با کلمات تحسین کنید
تشویق و تحسین کودکان یکی از راههای مهم و مؤثر تربیت کودکان و آموزش مهارت مسئولیتپذیری است کودک در همه حال دوست دارد فعالیتی را که انجام داده است مورد تأیید پدر و مادر باشد و او را تشویق کنند درست است که تهیه جوایز کودک را شگفتزده میکند؛ ولی جوایز بعد از مدتی جذابیت خود را برای کودکان از دست میدهند؛ اما تشویق و تأیید کار توسط والدین در ذهن کودک میماند و کودک را به آموزش مهارت مسئولیتپذیری آماده میکند.
انجام مسئولیتی را به کودک خود واگذار کنید
کودک نباید فکر کند که مسئولیتپذیری فقط به انجام کارهای خود کودک اکتفا میکند کودک باید درک کند که انجام کارهای خانه هم جزوی از مسئولیتپذیری است برای همین امر در کارهای منزل از جمله: مسئولیت ظرف شستن، مرتب کردن منزل، خرید منزل و…از کودک کمک بخواهید. مسئولیت که به کودک میدهید باید معقول باشد و انجام کاری را به کودک بسپارید که کودک به انجام آن کار علاقه دارد و برای کودک خطرناک و یا سخت نباشد.
رفتارهای درست کودک را حمایت کنید
زمانی که مسئولیتی را به کودکتان میسپارید و او نمیتواند آن مسئولیت را بهدرستی انجام دهد و این موضوع را به شما اطلاع میدهد شما باید در مقابل کودک رفتار درستی از خود نشان دهید و از صداقت کودک حمایت کنید و از دعوا و یا سرزنش کودک خودداری کنید و به کودک بگویید که از اینکه فرزند شجاعی مثل تو دارم خوشحالم و او را در انجام مسئولیت کمک کنید.
والدین الگویی کودکانشان هستند
کودکان در همه حال رفتار والدین را تقلید میکنند و آنها را برای خود الگو قرار میدهند پس برای مسئولیتپذیری کودک والدین خود باید فردی مسئولیتپذیر باشند تا کودکان هم این مهارت را از آنها آموزش ببینند و در آینده به یک فرد مسئولیتپذیر تبدیل شوند.
سخن آخر
مسئولیتپذیری یکی از مهمترین مهارت در زندگی است. این مهارت را کودک باید از سنین کودکی آموزش ببیند. بسیاری از افراد هستند که فردی مسئولیتپذیری در قبال خانواده و جامعه هستند و در مقابل افرادی هم هستند که عکس این موضوع میباشند. این مهارت ریشه در کودکی هر فردی دارد. برای انجام کارهای شخصی و کارهای منزل به کودک مسئولیتهای معقول بدهید و با انجام آن مسئولیت کودک را تحسین کنید و در مقابل انجام ندادن مسئولیت رفتار درست داشته باشید و از تنبیه کودک خودداری کنید.